نقش مهم تغذیه در پیشگیری از پوکی استخوان

فوق تخصص روماتولوژی و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی همدان گفت: در پیشگیری از پوکی استخوان، مصرف منظم کلسیم و ویتامین، فعالیت بدنی مستمر و اجتناب از مصرف سیگار و الکل توصیه می‌شود.

به گزارش فردای همدان، دکتر زهرا بصیری با اشاره به اهمیت پیشگیری از پوکی استخوان اظهار کرد: بیماری پوکی استخوان یک بیماری شایع است و در این بیماری مقدار و حجم توده استخوانی کاهش یافته و استخوان‌های بدن شکننده می‌شوند.

وی با اشاره به اینکه بیماری پوکی استخوان یک بیماری خاموش است و پیشگیری از آن اهمیت بالایی دارد گفت: درمان تاثیری در این بیماری دارد اما چندان موثر نیست و پیشگیری حائز اهمیت است.

این فوق تخصص روماتولوژی در همدان با اشاره به اینکه شیوع بیماری پوکی استخوان در مناطق مختلف دنیا متفاوت است اما در مناطق آسیایی و بین نژادهای سفید پوست آمار بیشتری دارد و به این خاطر ما باید اهمیت بیشتری دهیم عنوان کرد: این بیماری در بین خانم‌ها بیشتر از آقایان است، از هر سه خانمی که به سن ۴۵ سالگی برسند، یک نفر دچار شکستگی مهره می‌شود و از سن ۷۰ سالگی آمار بالاتر می‌رود و شکستگی سر و ران را هم می‌بینیم‌.

وی با اشاره به اینک می‌توان به عوارض بعد از شکستگی نظیر ترومبوز و آمبولی در بیماران اشاره کرد و در مجموع بار اقتصادی زیادی به دنبال دارد گفت: پیشگیری از پوکی استخوان باید قبل از تولد جنین اتفاق بیفتد و در دوران بارداری میزان تغذیه مادر و مصرف ویتامین و کلسیم مهم است.

بصیری خاطرنشان کرد: استخوان‌سازی از دوران جنینی شروع می‌شود و با افزایش سن بالا می‌رود و در سن ۲۰ تا ۳۵ سال به آن میزان خود می‌رسد.

وی با بیان اینکه بعد از سنین ۴۰ سالگی استخوان‌سازی رو به پایین می‌رود و بنابراین ما هرآنچه که این پیک را بالا ببریم و از آن طرف پایین آمدن کمتر اتفاق می‌افتد گفت: از دوران جنینی باید به فکر افزایش توده استخوانی باشیم و حداقل آن پیک را بالا ببریم.

این فوق تخصص روماتولوژی در همدان توزیع شیر در مدارس را اقدامی مثبت دانست و خواستار ادامه این روند شد و افزود: میزان مصرف کلسیم در دوران نوجوانی خصوصا سن بلوغ اهمیت فراوانی دارد.

وی با اشاره به اینکه امروزه زندگی همه ما ماشینی شده و همین مسئله باعث شده روند پوکی استخوان فرزندان ما بدتر از ما باشد افزود: برای نمونه امروز توان جسمی و بدنی دانشجویان ما بسیار کم شده و دلیل آن تغذیه نامناسب و نبود ورزش است.

بصیری با تاکید بر اینکه باید روی سبک زندگی سالم کار کرد و تغذیه و ورزش مناسب می‌تواند بار بهداشتی و اقتصادی ناشی از شکستگی‌ها را کم کند اضافه کرد: پوکی استخوان علتی ندارد و یک بیماری خاموش است چرا که اغلب موارد شکستگی‌های مهره اتفاق می‌افتد که کسی متوجه نمی‌شود.

وی بیان کرد: وقتی بیماری به ما مراجعه می‌کند و می‌گوید همینطوری و الکی پایم شکست، نکته خیلی مهمی است، چرا که ممکن است با کوچکترین ضربه یا حتی با یک غلت زدن، استخوان بشکند.

این فوق تخصص روماتولوژی در همدان تاکید کرد: پوکی استخوان علامتی ندارد و بنابراین ممکن است چند مهره‌ شکسته باشد و ما تا زمانی که این مهره‌های شکسته خیلی به نخاع فشار نیاورند و تنگی نخاع ایجاد نکنند، اصلا متوجه نشویم اما به محض کوچکترین ضربه‌ای شکستگی ایجاد کند و عوارضی به دنبال داشته باشد.

وی گفت: بنابراین نباید در پوکی استخوان منتظر شکستگی و علامت بود و ممکن است بیمار تنها یک کاهش قد داشته باشد یا مثلاً تغییر ظاهری ایجاد شود و یا تغییرات فیزیولوژیکی و اشکالاتی در استخوان ایجاد شود که روی سیستم تنفسی فرد تاثیر بگذارد.

بصیری با اشاره به اینکه پوکی استخوان و گاهی شکستگی علائمی ندارد و باید بدانیم که چطور این بیماری را تشخیص دهیم عنوان کرد: در عوامل خطر جنس، سن و نژاد مهم است و ژنتیک و سابقه فامیلی از بقیه موارد اهمیت بالایی دارد.

وی با اشاره به اینکه کمبود هورمون‌های جنسی در پوکی و شکستگی استخوان اهمیت دارد ادامه داد: بیماری‌ها، مصرف داروها، کم تحرکی، مصرف بیش از حد مشروبات الکلی و سیگار در این بیماری موثر است.

این فوق تخصص روماتولوژی در همدان با اشاره به اینکه عوامل خطر نشان می‌دهد که در پوکی استخوان به چه کسانی خیلی توجه ویژه‌ای داشته باشیم و مثلاً به افرادی که بیماری دیابت دارند، بیشتر توصیه به رعایت و درمان داریم افزود: مصرف انواع و اقسام داروها نظیر داروهای شیمی درمانی، داروهای ضد تشنج، داروهای تیروئید و … عوامل خطر در پوکی استخوان هستند و در درمان تاثیر می‌گذارند.

وی با اشاره به اینکه در تشخیص پوکی استخوان حداقل باید ۳۰ تا ۵۰ درصد توده استخوان از بین برود که ما یک عکس ساده رادیوگرافی بگیریم و بگوییم توده استخوانی کم شده است خاطرنشان کرد: رادیوگرافی ساده راه تشخیص دقیق پوکی استخوان نیست و معمولا از روش دگزا برای سنجش تراکم استخوان استفاده می‌شود تا در مرحله اولیه تشخیص پوکی استخوان داده شود.

بصیری در خصوص اینکه چه کسانی نیاز به سنجش تراکم استخوان دارند گفت: تنها در موارد خاصی توصیه می‌شود؛ افرادی که بالای ۴۵ سال هستند اما ریز فاکتور دارند مثلا بیمار یائسه شده و قرص تروئید هم می‌خورد و افراد بالای ۶۵ سال یا افرادی که قدشان کوتاه شده و یا آنهایی که دچار بیماری‌های مزمن هستند و داروهای خاص استفاده می‌کنند، توصیه به سنجش تراکم استخوان می‌شود.