غار سحر انگیز سراب؛ کاندیدای اثر طبیعی ملی از همدان

غار سراب در 87 کیلومتری شمال همدان در شهرستان کبودراهنگ و در نزدیکی روستایی به همین نام واقع شده است. دهانه غار در کنار دریاچه جلو غار، واقع در یک کیلومتری روستای سراب قرار گرفته است.

به گزارش فردای همدان، غار سراب با دهانه غار علیصدر 7570 متر و 4 کیلومتر با غارسوباشی فاصله دارد و فاصله مسیر طی شده از دهانه غار  تا انتهای غار، 2960 متر با دامنه تغییرات ارتفاعی 7/19 متراست.

وسعت حریم در نظر گرفته شده برای غار، 78 هکتار است و این غار از طریق فرسایش و ایجاد حفره های ریز در توده سنگ های آهکی و به هم پیوستن تدریجی این حفره ها در طی سالیان طولانی ایجاد شده است.

قدمت این پدیده در حدود دوران دوم زمین شناسی یعنی دوره ژوراسیک ( 136  تا 190 میلیون سال قبل ) تخمین زده می شود.

سقف غارپوشیده از رسوبات کربنات کلسیم خالص و مخلوط با عناصر شیمیایی دیگر است. این رسوبات به صورت های مختلف، استالاگتیت هایی با فرم های جذاب ایجاد کرده اند و در کف غار و در جاهایی که آب وجود ندارد نیز استالاگمیت ها منظره زیبایی به وجود آورده اند.

منشا آب غار، جریان های زیر زمینی، ریزش های جوی و نفوذ آب های سطحی است که به صورت قطرات آب از دیواره ها، شکاف ها و سقف غار به درون آب می ریزد. علاوه برآن در منابع جغرافیایی آمده است، آب غار علیصدر نیز از غار سراب سرچشمه می گیرد.

درجه حرارت آب غار سراب 12 درجه و این آب فاقد بو و مزه خاص و دارای اسیدیته نزدیک به خنثی است، رنگ آن آبی کم رنگ و بسیار زلال است به طوری که حتی در نقاطی با عمق 10 متر، بستر آن در نور معمولی و با چشم غیر مسلح به خوبی قابل رویت است. همچنین به دلیل وجود املاح آهکی، غیر قابل شرب است.

هوای داخل غار سبک، تمیز، عاری از گرد و غبار و کاملا ساکن و محیط غار اشباع از بخار آب است و دمای داخل غار نیز در طول سال ثابت و حدود 14 درجه سانتی گراد است.

در مجموع غار فاقد هر نوع حیات جانوری است. اما در بازدید های به عمل آمده وجود برخی حشرات در غار اثبات گردید.

معاون فنی اداره کل حفاظت محیط زیست استان همدان در خصوص وضعیت حفاظتی غار سراب بیان کرد: غار سراب یکی از پدیده های طبیعی مهم زمین شناسی در کشور به شمار می آید و برای ثبت به عنوان اثر طبیعی ملی به سازمان حفاظت محیط زیست معرفی شده است که منتظر طرح این پیشنهاد در شورای عالی محیط زیست هستیم.

مهدی صفی خانی بیان کرد: با مدیریت دقیق منطقه علاوه بر حفظ میراث زمین شناسی می توان از غار سراب به عنوان یک ابزار آموزشی و تربیتی برای آموزش مفاهیم محیط زیستی  بهره مند شد.

وی با بیان اینکه  اثر طبیعی ملی، یکی از مناطق چهارگانه حفاظت محیط زیست ایران است، ادامه داد: پدیده‌های نمونه یا مجموعه‌های گیاهی و جانوری نادر یا اشکال و مناظر کم‌نظیر، ویژه و غیر قابل جایگزین که از جهات علمی، تاریخی یا طبیعی دارای ارزش حفاظتی باشند، به عنوان اثر طبیعی ملی، با تعیین محدوده از آنها حراست می شود.

صفی خانی گفت: غار سراب جزو غارهای دسترسی محدود و در زمره غارهای فعال یا نیمه فعال دارای سازندهای کاملا یا نیمه سالم است که متولی حفاظت و بهره برداری از این غارها، نهاد های عمومی غیر دولتی، دولتی، دهیاری و شورای اسلامی نزدیکترین روستا و یا شهرداری نزدیکترین شهر به غار است.

وی تاکید کرد: غارهای دسترسی محدود از جمله غار سراب به هیچ وجه جهت بهره برداری گردشگری، منابع آبی، منابع خاکی و .. به بخش خصوصی واگذار نمی گردد  ومتولی، مسئول حفاظت و جلوگیری از تخریب یا آلوده سازی غار توسط بازدیدکنندگان است.

معاون فنی اداره کل حفاظت محیط زیست استان همدان در پایان تصریح کرد: با توجه به ویژگی های غار سراب، تنها افراد متخصص در غارنوردی می توانند از این غار بازدید کنند و ورود افراد متفرقه به غار سراب با خطر جانی و آسیب رو به رو است.